Jak nie skończyć w protokole powypadkowym jako „odpowiedzialny za wszystko”
CIOP opracował poradnik „Współpraca z podwykonawcami w aspekcie BHP – przykłady dobrych praktyk”, w którym na konkretnych case’ach pokazuje, jak organizować współpracę generalnego wykonawcy, podwykonawców i firm zewnętrznych.
W polu widzenia jest głównie budownictwo i przemysł – ale zasady są uniwersalne.
Kto za co odpowiada – generalny wykonawca i podwykonawca
Kodeks pracy mówi jasno:
Art. 207 KP – każdy pracodawca odpowiada za stan BHP wobec własnych pracowników.
Wyznaczenie koordynatora BHP na budowie nie zwalnia:
– generalnego wykonawcy – z organizacji bezpiecznej współpracy,
– podwykonawców – z obowiązków wobec własnych ludzi (szkolenia, badania, środki ochrony).
Poradnik CIOP pokazuje, że skuteczne modele współpracy zakładają jasny podział odpowiedzialności, zapisany w umowach i procedurach.
Umowy i uzgodnienia BHP z podwykonawcami
W praktyce warto, by umowa z podwykonawcą zawierała m.in.:
-
Wymogi wobec pracowników podwykonawcy
– aktualne szkolenia BHP (ogólne i stanowiskowe),
– aktualne badania profilaktyczne,
– wyposażenie w środki ochrony indywidualnej zgodnie z ryzykiem. -
Zasady korzystania z terenu i urządzeń
– zasady wstępu na teren (odprawy BHP, rejestr wejść).
– kto odpowiada za maszyny przekazane podwykonawcy (przeglądy, instrukcje), -
Procedury prac szczególnie niebezpiecznych
– prace na wysokości, w przestrzeniach zamkniętych, prace gorące, prace przy urządzeniach energetycznych – tylko na podstawie pisemnych zezwoleń i uzgodnień z koordynatorem BHP. -
Zasady zgłaszania wypadków i zagrożeń
– procedura zgłaszania wypadków przy pracy podwykonawcy do generalnego,
– udział przedstawicieli generalnego w zespole powypadkowym.
CIOP wprost wskazuje, że brak takich ustaleń jest jednym z kluczowych czynników ryzyka poważnych wypadków z udziałem firm zewnętrznych.
Dobre praktyki wg CIOP – przełożone na codzienność
Z poradnika CIOP:
– wspólne odprawy BHP przed rozpoczęciem prac – z udziałem wszystkich podwykonawców;
– krótkie, regularne „toolbox meetings” (odprawy zadaniowe) – omawianie zagrożeń na dany dzień/zmianę;
– wspólne kontrole miejsca pracy – przedstawiciele generalnego i podwykonawców przechodzą trasę i identyfikują zagrożenia;
– system kar i nagród BHP obejmujący również podwykonawców (np. za ukrywanie zagrożeń lub zgłaszanie ich).
Firmy jednoosobowe i samozatrudnieni
Szczególnie ryzykowna grupa to jednoosobowe firmy i „samozatrudnieni” wykonujący prace:
– na wysokości,
– przy maszynach,
– przy instalacjach energetycznych.
CIOP zwraca uwagę, że takich wykonawców należy traktować w praktyce podobnie jak pracowników – pod kątem:
– sprawdzenia kwalifikacji i uprawnień,
– dopuszczenia do pracy (odprawa BHP, zapoznanie z zasadami obowiązującymi na terenie),
– nadzoru nad wykonywaniem prac.
Checklista współpracy z podwykonawcą w aspekcie BHP
⊗Umowy określają minimalne wymagania BHP wobec pracowników podwykonawcy.
⊗ Przed startem prac podwykonawca przedstawia dowody szkoleń, badań, uprawnień.
⊗ Istnieje pisemna procedura prac szczególnie niebezpiecznych dla podwykonawców.
⊗ Prowadzone są wspólne odprawy i kontrole BHP na terenie budowy/zakładu.
⊗ Wypadki podwykonawców są analizowane razem z generalnym wykonawcą, a wnioski wpływają na ocenę ryzyka.
Podsumowanie i co dalej
Jeśli po przejściu checklisty widzisz, że nie wszystkie punkty możesz uczciwie odhaczyć, to znaczy, że w obszarze współpracy z podwykonawcami masz realne ryzyko – zarówno wypadkowe, jak i podczas kontroli PIP. Dobra wiadomość jest taka, że większość problemów da się uporządkować krok po kroku: zaczynając od umów, prostych procedur i jasnych zasad dopuszczania firm zewnętrznych do pracy.
Kluczowe jest jedno: wszyscy na terenie budowy czy zakładu muszą grać do jednej bramki BHP – niezależnie od tego, czy mają umowę o pracę, czy są podwykonawcą z własną firmą.
Jak Agenda BHP może pomóc przy współpracy z podwykonawcami
Pracujemy z firmami budowlanymi i przemysłowymi z Warszawy, Krakowa i okolic. Możemy dla Ciebie:
– przeprowadzić audyt BHP pod kątem współpracy z podwykonawcami (umowy, procedury, praktyka na budowie / w zakładzie),
– przygotować lub uporządkować procedury BHP dla firm zewnętrznych (odprawy, prace szczególnie niebezpieczne, zasady dopuszczania do pracy),
– przeszkolić kadrę kierowniczą, brygadzistów i koordynatorów BHP z praktycznej współpracy z podwykonawcami,
– pomóc wdrożyć jasne wymagania BHP do umów i zapytań ofertowych dla podwykonawców.
Umów bezpłatną konsultację BHP
Jeżeli chcesz sprawdzić, jak współpraca z podwykonawcami wygląda u Ciebie i od czego najlepiej zacząć zmiany, zacznij od krótkiej rozmowy.
Działamy w Warszawie, Krakowie i okolicach oraz online dla firm z całej Polski.
Zobacz też
Stała obsługa BHP – outsourcing BHP dla firm
